Die ergste droogte sedert 1933

DIE BURGER Dinsdag 26 November 2013
KAAPSTAD. – Die uiterse droogte wat veeboere in groot dele van die land reeds gedwing
het om “tot ’n derde” van hul veekuddes te slag, gaan tot ’n ernstige tekort aan rooivleis lei.
Dié droogte, wat met dié van 1933 vergelyk word, rek al hoe langer uit en sluk ’n al hoe
groter gebied in.
James Faber, Noord-Kaapse voorsitter van die Rooivleisprodusente-organisasie (RPO) en
veeboer in die distrik van Barkley-Wes, het gister gesê boere slag hul vee uit wat dragtig is.
Koeie wat kalf is só swak dat hulle net bly lê.
“Ons gaan tekorte aan rooivleis sien. Oor vyf maande gaan daar nie lammers op die mark
wees nie. Die siklus vir beeste is anders . . . daar sal die tekorte oor ’n langer tydperk van so
18 maande intree,” het hy gesê.
Boere van al hoe groter dele van die Noord-Kaap, Noordwes en die Vrystaat en dele van
Namibië en Botswana steier voort, sonder die verligting van enige somerreën en met geen
geld of skuldgeriewe oor om nog voer te koop nie.
“Die wildbedryf in die droogtegeteisterde gebiede is onder net sulke groot druk. Daar is
vrektes en die wild is maer,” het Faber gesê.
“ ’n Oom het aan my gesê dit is die droogste nóg in die tyd sedert staaldraad en plastiekpype
op plase aangebring is. Ek boer al 23 jaar en het dit nog nie só gesien nie.”
Faber het gesê die droogtetoestande verskil van gebied tot gebied. “Daar is mense wat dit met
die droogte van 1966 vergelyk, en dan is daar ook diegene wat dit met 1933 se droogte
vergelyk.”
Johan van Rensburg, hoofbestuurder van Agri Noord-Kaap, het gesê dit is net die distrikte
van Sutherland, Fraserburg, Williston, Carnarvon en Victoria-Wes waar die toestande nog
relatief goed is. In die res van die Noord-Kaap is dit “droog tot uiters droog”.
Boere wat tot nou toe nog bykomende veelekke kon gebruik om die ruvoer van die veld aan
te vul, kan dit ook nie meer doen nie.
“Die ruvoer is op en boere kan nie net veelekke en aangekoopte voer gee nie – jou beeste
vreet jou binne ’n week van die plaas af,” het hy gesê.
Johan van der Colff, ’n boer van die Vanwyksvlei-distrik en ondervoorsitter van die RPO in
die Noord-Kaap, het gesê boere het reeds hul aanteelvee op groot skaal uitgeslag. “Daar bly
net soveel aanteelvee oor wanneer kuddes weer opgebou moet word, en dit gaan verskriklik
duur raak.”
Van der Colff het gesê boere in die omgewing van Pofadder en Aggeneys kry ook swaar. Die
gebied is tot ’n rampdroogtegebied verklaar, maar “hulp word oorwegend aan opkomende
boere” gebied.
Wat doen Namibië en Botswana?
Die droogte in ons buurlande help ook nie plaaslike boere nie.
Namibië: Slagpale in Namibië betaal minder vir vee en bring dan die vleis goedkoper in
Suid-Afrika in.
Botswana: Lewende diere word na Suid-Afrika gestuur ingevolge buitengewone